Παιχνίδια με τη φωτιά στα ελληνικά νησιά

 

 

 

 

Σοκ έχουν προκαλέσει σε όλους μας οι αποκαλύψεις του πρώην πρωθυπουργού της Τουρκίας Μεσούτ Γιλμάζ ότι η χώρα του χρηματοδοτούσε εμπρησμούς σε ελληνικά δάση τη δεκαετία του '90! Βέβαια μετά το σάλο που προκάλεσε με τις αποκαλύψεις του, ο κ. Γιλμάζ έρχεται τώρα και τα γυρίζει....Είπα-Ξείπα....

Τις ημέρες αυτές , έτυχε να ξαναδιαβάζω το πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του Μάνου Ηλιάδη <<Οι Τουρκικές Μυστικές Υπηρεσίες και η ΜΙΤ>> τόμος Α΄, εκδόσεις Ινφογνώμων . Ο συγγραφέας του βιβλίου (σελ. 362) καταγράφει πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία για το συγκεκριμένο θέμα , που ομολογουμένως σοκάρουν. Παρακάτω παραθέτω κάποια ενδεικτικά αποσπάσματα από το βιβλίο ...

<<Οι οργανωμένες πυρκαγιές των ελληνικών νησιών του 1993 και 1994 , έγιναν αφορμή για να αποκαλυφθεί η έκταση του ακήρυκτου πολέμου που διεξάγει από ετών η Τουρκία εις βάρος της Ελλάδος και για να αφυπνισθεί , αν και όχι τελείως, η ελληνική πολιτική ηγεσία ως προς τα μέσα που χρησιμοποιούν οι Τούρκοι.Οι πυρκαγιές βέβαια, δεν ήταν παρά ένα μόνο από τα μέσα που χρησιμοποιούν και μάλιστα δεν αποτελούσαν καν μία νέα μέθοδο. Από τα μέσα της δεκαετίας του ΄80 οι ελληνικές αρχές όχι μόνο είχαν στοιχεία για την εμπλοκή των Τούρκων στις διάφορες ΄΄ανεξήγητες΄΄ πυρκαιές , αλλά είχαν επιτύχει να συλλάβουν και τους δράστες τους. Η περίεργη αντίληψη όμως όλων των ελληνικών κυβερνήσεων ότι η λήψη των ενδεδειγμένων μέτρων για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων τουρκικών προκλήσεων θα επιδείνωνε την κατάσταση, όχι μόνο δεν επέφερε το επιδιωκόμενο μέσω της τακτικής αυτής αποτέλεσμα , αλλά φυσικά ενεθάρρυνε την συνέχιση και κυρίως την κλιμάκωση των τουρκικών εχθρικών ενεργειών.

Επί πλέον , η ατελέσφορος αυτή τακτική , η οποία αγνοούσε μια σημαντική αρχή της στρατηγικής βάσει της οποίας μια απειλή αντιμετωπίζεται στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο, ενείχε τον ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο οι δυο χώρες να οδηγηθούν τελικώς σε πόλεμο.Διότι, από καθαρά θεωρητική άποψη, όταν μια χώρα κατορθώνει να αποκτήσει την δυνατότητα να καταφέρει, σε μια αντίπαλη χώρα, πλήγματα με σημαντικές οικονομικές και άλλες επιπτώσεις και δη ατιμωρητί και τούτο χωρίς την ανάγκη να καταφεύγει σε πόλεμο, τότε το πιθανότερο να συμβεί δεν μπορεί να είναι άλλο από την συνέχιση αυτής της πρακτικής, καθ΄ όσον τουλάχιστον χρόνο η χώρα που δέχεται τα πλήγματα δεν αντιδρά. Στο πλαίσιο αυτής της λογικής , η έλλειψη δυναμικής αντιδράσεως εκ μέρους της υφιστάμενης τα πλήγματα χώρας, όχι μόνο διευκολύνει την συνέχισή τους αλλά μπορεί να προκαλέσει και μια επικίνδυνη κλιμάκωση ή να οδηγήσει τελικώς τις σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών σε επικίνδυνη ένταση, με απρόβλεπτη - ή αντίθετη της επιδιωκόμενης - έκβαση.

Αυτός ο περίεργος στρουθοκαμηλισμός των ελληνικών κυβερνήσεων προκύπτει αβίαστα από την προαναφερθείσα περίπτωση της συλλήψεως του Αλ Κιζιλάι το 1985 και την ομολογία του ότι δύο άλλοι συμπατριώτες του (που είχαν επίσης συλληφθεί) τον είχαν βάλει να κάψει τα ελληνικά δάση. Και τούτο δεν αποτελεί απλές φήμες ή ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, αλλά ΄΄ομολογία΄΄ του αρμόδιου Ελληνα υπουργού Δημόσιας Τάξεως υπό μορφή συνεντεύξεως που παρεχώρησε σε συντάκτες της Ελευθεροτυπίας την 1η Σεπτεμβρίου 1985. Μεταξύ άλλων αποκαλυπτικών στοιχείων ο Υπουργός είπε στο δημοσιογράφο ΄΄ Πιστεύω ότι οι εμπρησμοί είναι εθνικό έγκλημα σε πολλά επίπεδα. Ο στόχος είναι η αποσταθεροποίηση του τουρισμού αλλά πέρα από αυτό είναι προσπάθεια για χτύπημα της οικονομίας μας, της ποιότητας της ζωής μας, του δημοκρατικού πολιτεύματος...΄΄.

Εχοντας την ομολογία ενός τουλάχιστον των συλληφθέντων και επίγνωση της πραγματικής διαστάσεως των συγκεκριμένων ενεργειών , θα περίμενε κανείς την αυστηρή τιμωρία των ενόχων και τις απαιτούμενες δριμύτατες παραστάσεις πτος την Τουρκία. Αλλά, όσο και αν φαίνεται περίεργο, διαμαρτυρίες προς την Αγκυρα δεν έγιναν, η δε τιμωρία των συλληφθέντων περιορίσθηκε , μετά την ολιγοήμερη κράτηση των ενόχων , στην απέλασή τους από τη χώρα.

Η περίεργη αντιμετώπιση εκ μέρους των ελληνικών αρχών των καταφανέστατων πράξεων δολιοφθοράς είχε ως φυσικό αποτέλεσμα την κάθετη και επί συστηματικής πλέον βάσεως αύξηση των ΄΄ανεξήγητων΄΄ πυρκαιών. Το 1993 οι πυρκαιές στα νησιά και σε άλλες περιοχές της χώρας έλαβαν ιδιαίτερα μεγάλες διαστάσεις , η δε ελληνική πλευρά για πρώτη φορά έκανε μνεία ΄΄εξωγενών παραγόντων΄΄ δια στόματος του τότε Πρωθυπουργού Κ.Μητσοτάκη. Να σημειωθεί ότι και στις πυρκαιές αυτές, τα στοιχεία της τουρκικής αναμείξεως δεν έλειψαν. Οι αρχές είχαν επισημάνει δύο Τούρκους που επισκέφθηκαν την Ικαρία, την Κρήτη και τη Ρόδο σε χαρακτηριστικά ταξίδια-αστραπή, μετά τα οποία ξέσπασαν καταστροφικές πυρκαιές.

Η αχνή αναφορά σε ΄΄εξωγενείς παράγονες΄΄ δεν ήταν φυσικά ο κατάλληλος τρόπος για να αντιμετωπισθεί μια σαφέστατα εχθρική ενέργεια, με προφανή κίνητρα και οφέλη για την τουρκική πλευρά. Αντιθέτως μάλιστα, η πρωτοφανής ανοχή και παθητικότητα της ελληνικής πλευράς απεθράσυνε την Αγκυρα, παράλληλα δε την διευκόλυνε τα μέγιστα στην στρατολόγηση νέων εμπρηστών οι οποίοι, στην χειρότερη των περιπτώσεων, δεν θα είχαν τίποτε να φοβηθούν πέραν μιας ολιγοήμερης κρατήσεως .

Ετσι το 1994 υπήρξε το έτος που οι πυρκαιές έλαβαν τέτοιες διαστάσεις , οι δε συνοδές ενδείξεις ήταν τόσο αποκαλυπτικές, που θα ήλπιζε κανείς ότι η ελληνική πλευρά επί τέλους θα αφυπνίζετο. Περιέργως , κάτι τέτοιο δεν συνέβη και πάλι. Στις 22 Ιουνίου το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών είχε στα χέρια του την επιστολή μιας τουρκικής ΄΄εξτρεμιστικής΄΄ οργανώσεως προς την πρεσβεία μας στην Αγκυρα, με την οποία προανεγγέλετο - εις το όνομα του τουρκικού έθνους - η διενέργεια ενός μπαράζ επιθέσεων στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου, με πρώτο στόχο την Ρόδο, ως αντίποινα για τις καταστροφές που υπέστη ο τουρισμός από τις επιθέσεις των Κούρδων ανταρτών (σε τουριστικές περιοχές της Τουρκίας).

Στις 11 Ιουλίου εξερράγη μια βόμβα στη Λίνδο της Ρόδου, περιοχή του πρώτου -ως ανηγγέλθη- στόχου.

Στις 12 Ιουλίου εξερράγησαν δύο ακόμη βόμβες στη Ρόδο.

Στις 13 Ιουλίου 1994 , δύο ημέρες μετά την πρώτη επίθεση και χωρίς κανένα διάβημα εκ μέρους της ελληνικής κυβερνήσεως προς το μη κατονομασθέν ΄΄εξωελληνικό΄΄ κέντρο , ακολούθησαν οι πυρκαιές σε 3 μέτωπα στην περιοχή Βελανιδιές της Ρόδου.

Στις 14 Ιουλίου 1994 τυρκικό περιπολικό σκάφος άνοιξε πυρ εναντίον Ελληνοκυπρίων ψαράδων που αλίευαν με μικρό σκάφος στη θαλάσσια περιοχή του Παραλιμνίου.

Στις 16 Ιουλίου, τρεις ημέρες μετά τις πυρκαιές της Ρόδου και μετά την (εν τω μεταξύ) πυρπόληση της Λήμνου, σειρά είχε η Σάμος όπου , στις 3.15 μ.μ. ξέσπασε πυρκαιά σε τρία διαφορετικά σημεία. Την ίδια ημέρα συνελήφθησαν στην Κύπρο από τις αρχές ασφαλείας - που είχαν πληροφορίες - ότι οι Τούρκοι ετοίμαζαν τρομοκρατικές επιθέσεις στην Κύπρο , παρόμοιες με αυτές της Ρόδου...

Στις 4 Αυγούστου νέα πυρκαιά ξέσπασε στη Σάμο όπου ανεφέρθη η παρουσία κουκουλοφόρων (που επέβαιναν σε μοτοσυκλέτα) από αγροφύλακα της περιοχής.

Στις 5 Αυγούστου μεγάλης έκτασης πυρκαιά εκδηλώθηκε το μεσημέρι στη Χίο. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας εκδηλώθηκε νέα πυρκαιά , αυτή τη φορά στο ακριτικό Καστελόριζο.

Στις 15 Αυγούστου πυρκαιές εκδηλώθηκαν στη Λέσβο, στη Χίο και για τρίτη φορά εντός μηνός στη Σάμο. Η πυρκαιά στη Λέσβο εξελίχθη σε τεράστια καταστροφή, εκατοντάδες τουρίστες εγκατέλειψαν το νησί ...

Στις 16 Αυγούστου ένας άγνωστος , ο οποίος αυτοπαρουσιάστηκε ως εκπρόσωπος της οργανώσεως ΄΄Τούρκοι της Δυτικής Θράκης΄΄ , σε τηλεφωνική του επικοινωνία με ραδιοσταθμό της Αλεξανδρουπόλεως, ανεκοίνωσε ότι τοποθετήθηκε βόμβα στο αεροδρόμιο με στόχο τον πρόεδρο της Ν.Δ. Μιλτιάδη Εβερτ, ο οποίος θα παρίστατο στις εργασίες του Α΄Παγκοσμίου Συνεδρίου Θρακών, μαζί με τον αναπληρωτή υπουργό Εθνικής Οικονομίας Γ.Ρωμαίο. Μετά από έρευνες ευρέθη και εξουδετερώθη ο εκρηκτικός μηχανισμός....

Τρία χρόνια αργότερα οι ίδιοι οι Τούρκοι παραδέχθηκαν - στο πλαίσιο της χιονοστιβάδος των αποκαλύψεων του ατυχήματος του Σουσουρλούκ - ότι οι ίδιοι ήταν υπεύθυνοι για τους εμπρησμούς των ελληνικών νησιών... Οι πυρκαιές δεν σταμάτησαν το 1994 αλλά συνεχίσθηκαν και τα επόμενα χρόνια. Ιδιαίτερης σημασίας ήταν οι πυρκαιές του 1997, αρκετούς μήνες μετά τις αποκαλύψεις που ακολούθησαν το δυστύχημα του Σούσουρλουκ και την ομολογία Τούρκων παρακρατικών ότι είχαν λάβει μέρος στους εμπρησμούς των ελληνικών δασών. .. Οι Τούρκοι συνέχισαν να πυρπολούν τα ελληνικά δάση - ενώ ήξεραν ότι η ελληνική πλευρά ήταν πλέον εν γνώσει των πραγματικών δραστών - και σε τούτο συνέβαλε η υποτονική αντίδραση της ελληνικής κυβερνήσεως.

Σε κάθε περίπτωση , η εικόνα που εμφανίζει η τουρκική πλευρά στο σύνολό της , σε περίπτωση δολοφονίας, βομβιστικής επιθέσεως , πυρκαιές κ.λ.π. συντίθεται από τα εξής διαδοχικά στάδια: α) σιωπή για λίγες ημέρες μέχρι να μελετήσουν τις πρώτες αντιδράσεις της θιγόμενης πλευράς, β) σύντομη αναφορά του συμβάντος στον τύπο, κατά κανόνα με μια μικρή καθυστέρηση, χωρίς ερμηνεία ή σχολιασμό και δυσανάλογη με το μέγεθος της ειδήσεως υποβάθμιση του συμβάντος, γ) ασυνήθης εξαφάνιση της ειδήσεως τις αμέσως επόμενες ημέρες, παρά το γεγονός ότι το συμβάν παραμένει εν εξελίξει , δ) απόπειρα αποπροσανατολισμού σε περίπτωση που η πληγείσα χώρα ή ο τύπος διατυπώνει υποψίες για τουρκική ανάμειξη και ε) αντιστροφή της κατηγορίας, με την χώρα - θύμα να καταγγέλλεται ότι διαπράττει εις βάρος της Τουρκίας τις ίδιες ακριβώς εχθρικές ενέργειες που η τελευταία διέπραξε εναντίον της.

Οι πολυήμερες πυρκαιές έκαιγαν τα δάση της Θράκης και των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και ο ελληνικός τύπος τις απέδιδε στην Τουρκία χωρίς όμως καμία επίσημη ελληνική καταγγελία. Ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών απέρριψε τις κατηγορίες περί εμπλοκής της Τουρκίας και κατέφυγε στην κλασσική δήλωση ότι με τέτοιες κατηγορίες δηλητηριάζονται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις...>>

 

 

Ο Μάνος Ηλιάδη υπήρξε εκ των βασικών δημιουργών του περιοδικού ΄΄Αμυνα και διπλωματία΄΄, ένας εκ των παλαιοτέρων στρατιωτικών συντακτών του χώρου. Το εν λόγω βιβλίο , με την έκδοσή του , προκάλεσε σάλο στην Τουρκία και η ΜΙΤ , χωρίς την άδεια του συγγραφέα, προέβη στην παράνομη μετάφρασή του.

Ηδη κυκλοφόρησε και ο Β΄τόμος του βιβλίου .

Υ.Γ.

O Mεσούτ Γιλμάζ, μετά το ατύχημα στο Σουσουρλούκ (3-4 Νοεμβρίου 1996), έδωσε εντολή ως πρωθυπουργός να διερευνηθεί το τεράστιο θέμα της δράσης των παρακρατικών και μαφιόζικων μηχανισμών υπό τη σκιά και προστασία του τουρκικού κράτους. Μετά από λίγες ημέρες (24 Νοεμβρίου 1996), ευρισκόμενος στη Βουδαπέστη, δέχτηκε επίθεση και γρονθοκοπήθηκε από παρακρατικούς της συμμορίας των Γκρίζων Λύκων (φώτο), για να σταματήσει τις ενέργειες αποκάλυψης και αποκαθήλωσης του ελεγχόμενου από την Τσιλέρ βαθέος κράτους.(Ινφογνώμων)

(Στο ατύχημα στο Σουσουρλούκ ο μοναδικός επιζών της μαύρης Mercedes του δυστυχήματος , ο αρχιμαφιόζος Γκρίζος Λύκος Αμπντουλλάχ Τατσλί, παραδέχτηκε δημόσια ότι έβαζε φωτιές στα ελληνικά δάση για χάριν της μητέρας πατρίδας του. Η δε πρωθυπουργός Τσιλέρ φέρεται να δήλωσε τα εξής αποκαλυπτικά: «Εμείς τιμούμε με σεβασμό αυτούς που πυροβολούν εν ονόματι του κράτους»!).

Λέω να βάλω ενέχυρο....

....λέω να βάλω ενέχυρο
τη γυάλα και το ψάρι
για να ξεθάψω τ' όνειρο
θέλει κασμά και φτυάρι.

...με δανεικά ιδανικά
χοροί πώς να κρατήσουν
κι τόκοι προπονήθηκαν
ρεκόρ να καταρρίψουν

Σωκράτης Μάλαμας(Τα δάνεια)

Ενέχυρο , ενεχυροδανειστής, ενεχυροδανειστήριο, ενεχυραστής, ενεχυριάζω ... νέες λέξεις μπήκαν στο λεξιλόγιό μας ή ξαναεπέστρεψαν από το παρελθόν όπως αργυραμοιβός, σαράφης (sarraf , σαράφης = αργυραμοιβός) ...

Σύμφωνα με τον αστικό κώδικα, άρθρο 1211, για τη σύσταση ενεχύρου απαιτείται παράδοση του πράγματος από τον κύριο στο δανειστή και συμφωνία των δύο ότι ο δανειστής αποκτά ενέχυρο στο πράγμα. Η συμφωνία απαιτείται να γίνει με έγγραφο συμβολαιογραφικό ή ιδιωτικό με βέβαιη χρονολογία και να προσδιορίζει την απαίτηση, καθώς επίσης να περιγράφει το ενεχυραζόμενο πράγμα. Αντί για περιγραφή στο σώμα του εγγράφου αρκεί να προσαρτάται σ' αυτό ιδιαίτερος κατάλογος.

Ο δανεισμός επ' ενεχύρω είναι ένας από τους πιο παλιούς τρόπους δανεισμού. Οποιος είχε άμεση ανάγκη χρημάτων , πήγαινε στα ενεχυροδανειστήρια ή στα «σαράφικα» της εποχής και εναποθέτοντας κάποιο πολύτιμο αντικείμενο χρυσαφικά, οικογενειακά κειμήλια, ασημένια σκεύη,δανείζονταν τα χρήματα που είχε ανάγκη.... Αφηναν κάτι από τις αναμνήσεις τους για να πάρουν ρευστό, ώστε να πληρώσουν τις τρέχουσες, καθημερινές ανάγκες τους. Οταν επέστρεφε τα χρήματα με τον συμφωνημένο τόκο παρελάμβανε και το αντικείμενο που είχε δώσει ως ενέχυρο. Το ενέχυρο ήταν η διασφάλιση του δανείζοντος απέναντι στον δανειολήπτη.

Ο ενεχυροδανειστής(αργυραμοιβός) ήταν ένα προσοδοφόρο επάγγελμα με τεράστια κέρδη. Παρόλο που ο Μωσαικός νόμος επέτρεπε το δανεισμό χωρίς τόκο , υπήρχαν άτομα που δάνειζαν και μάλιστα με ενέχυρο τα χωράφια και τα αμπέλια των δανειζομένων. Πολλές φορές τα χρέη γίνονταν τόσο μεγάλο ώστε ο λαός έχανε τα κτήματά του και έστελνε τα παιδιά του δούλους. Οι ενεχυροδανειστές δεν ήταν άλλοι από τους άρχοντες και τους προεστούς.

Με το πέρασμα των χρόνων και ιδιαίτερα μετά τον 19ο αιώνα αναπτύχθηκαν νέες οικονομικές δομές εκτός συνόρων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. αλλά και στις ελληνικές πόλεις παρατηρείται διαφοροποίηση κάτω από μια διαφαινόμενη κεφαλαιοκρατική πίεση. Το γεγονός της διαφοροποίησης είχε ως αποτέλεσμα την άρνηση προσαρμογής των πόλεων στα νέα οικονομικά δεδομένα και τη σταδιακή αποσταθεροποίηση των συντεχνιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι συντεχνίες των σαράφηδων, πάντα ελληνικά, (εκτός από μερικές πόλεις που υπήρχαν Εβραίοι και Αρμένιδες σαράφηδες) ενώ άκμαζαν ως τα μέσα του περασμένου αιώνα σταδιακά εξαλείφθηκαν μέχρι τα τέλη του, όταν ιδρύονταν οι μεγάλες τράπεζες, σύμφωνα με τα δυτικά πρότυπα. Οι σαράφηδες ήλεγχαν όλη τη νομισματική και πιστωτική συναλλαγή της χώρας. Δάνειζαν Τούρκους τσιφλικάδες και μικροκτηματίες, πίστωναν Έλληνες εμπόρους, εμποροβιοτέχνες και συντεχνίες, άλλαζαν νομίσματα, εξέδιδαν εντολές πληρωμής και διενεργούσαν γενικά όλη τη χρηματική κίνηση που μεταγενέστερα περιήλθε στις τράπεζες.

Χαρακτηριστική η φιγούρα του ενεχυροδανειστή , έγινε ο αιμοσταγής τοκογλύφος Σέυλωκ , από τον Σαίξπηρ , στον έμπορο της Βενετίας, έγινε ο εβραίος τοκογλύφος στην ταινία του Sidney Lumet , όπως επίσης γνωστή μας είναι η φιγούρα του τοκογλύφου από τις παλιές ελληνικές ταινίες. Και παρά την εισβολή των σύγχρονων τραπεζικών προϊόντων στη ζωή μας, τα ενεχυροδανειστήρια δεν είχαν εξαφανισθεί. Οποιαδήποτε στιγμή ήθελε κάποιος μπορούσε να δανειστεί χρήματα αφήνοντας ως ενέχυρο οποιοδήποτε κινητό περιουσιακό στοιχείο ­ αυτοκίνητο, μηχανάκι, κοσμήματα, τηλεόραση, βίντεο, ακόμη και... χρυσά δόντια .Πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν . Εμφανίζονται όταν υπάρχει κρίση, όταν υπάρχει απόγνωση, για να κεφαλαιοποιήσουν από τον ανθρώπινο πόνο, από την ανθρώπινη δυστυχία, την πείνα... Ειδικά στις μέρες μας που οι τράπεζες σταμάτησαν πλέον να μας πολιορκούν με τα προιόντα τους, η εμφάνιση των ενεχυροδανειστηρίων έχει αυξηθεί.

΄΄Η εικόνα του κόσμου που συρρέει στα ενεχυροδανειστήρια συμπληρώνεται από τα δεκάδες νέα ενεχυροδανειστήρια, που ανοίγουν παντού, σχεδόν σε κάθε περιοχή υπάρχει και ένα. Στους χειμαζόμενους εμπορικούς δρόμους της πόλης με τα δεκάδες λουκέτα, τα μοναδικά καταστήματα που κάνουν χρυσές δουλειές είναι τα ενεχυροδανειστήρια. Πλάι, μάλιστα, στους ενεχυροδανειστές «παλιάς κοπής», που διατηρούσαν μαγαζιά σε υπόγεια ή ημιωρόφους πολυκατοικιών, σήμερα αυτοί που κάνουν έναρξη επαγγέλματος καλλιεργούν ένα τελείως διαφορετικό προφίλ. Νοικιάζουν κεντρικά καταστήματα -η επιλογή από διαθέσιμα ακίνητα είναι μεγάλη! - τα ανακαινίζουν πολυτελώς, δημιουργούν ιστοσελίδα στο Iντερνετ, διανέμουν διαφημιστικά φυλλάδια και υποδέχονται με κάθε επισημότητα και «λεπτότητα» τον υποψήφιο πελάτη. Πολλά διαθέτουν βιτρίνα με βαφτιστικούς σταυρούς, βέρες, επώνυμα ρολόγια και χρυσές καδένες σε τιμές «ευκαιρίας». Τώρα πια οι συναλλαγές δεν γίνονται εν κρυπτώ ούτε απευθύνονται στους απόκληρους της κοινωνίας, αλλά στο σύνολό της. Τα περισσότερα από τα μαγαζιά του είδους, που κατακλύζουν την αγορά, φέρουν πια τον τίτλο «αγοράζω χρυσό». Στη δίνη της οικονομικής κρίσης ο κόσμος βγάζει στο σφυρί ό,τι του απέμεινε. Δεν είναι μόνο κάποιοι ξεπεσμένοι αστοί, που θα «σκοτώσουν» πολύτιμα κοσμήματα. Αλλά άνθρωποι του μεροκάματου, που ακουμπούν στη ζυγαριά του ενεχυροδανειστή τα λίγα χρυσαφικά της οικογένειας. Για να πληρώσουν μία δόση. Το ηλεκτρικό ρεύμα. Τα αγγλικά του παιδιού ή το σουπερμάρκετ΄΄. (Καθημερινή)

<<ΑΜΕΣΑ ΜΕΤΡΗΤΑ. Μην χάνετε άλλο χρόνο! Μετατρέψτε τα κοσμήματά σας! ΣΕ ΜΕΤΡΗΤΑ. ΑΓΟΡΑΖΟΥΜΕ. Ο,τιδήποτε περιέχει ΧΡΥΣΟ & ΑΣΗΜΙ. Κοσμήματα που δεν φοράτε! Κερδίστε από την υψηλότερη τιμή ΧΡΥΣΟΥ των 30 τελευταίων ετών! Δεχόμαστε ΕΝΕΧΥΡΑ χρυσών αντικειμένων>>  διαφημίζουν τα προιόντα τους.

Με άδεια της Αστυνομίας

Τα νόμιμα ενεχυροδανειστήρια, εφ' όσον πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις, παίρνουν άδεια λειτουργίας από την Αστυνομία. Ενώ στην περίπτωση της πώλησης του αντικειμένου τα πράγματα είναι ξεκάθαρα, σε ό,τι αφορά την ενεχυρίαση η κατάσταση περιπλέκεται - αφού δεν υπάρχει σαφές ρυθμιστικό νομικό πλαίσιο. Οποιος έχει άμεση ανάγκη χρημάτων πάει στο ενεχυροδανειστήριο και, εναποθέτοντας κάποιο αντικείμενο, παίρνει μετρητά. Οταν επιστρέψει τα χρήματα - με συμφωνημένο τόκο που αγγίζει και το 20% σε πολλές περιπτώσεις- παραλαμβάνει το αντικείμενο που είχε δώσει. Υπογράφει βέβαια και πληρεξούσιο πώλησης, το οποίο έχει ισχύ αμέσως μετά την εκπνοή της χρονικής περιόδου για την αποπληρωμή του δανείου. Σύμφωνα με το άρθρο 1230 του Αστικού Κώδικα, που αναφέρεται στην «ευκαιρία για επωφελή πώληση», ο ενεχυροδανειστής και πριν από τη λήξη του χρέους έχει το δικαίωμα, αν του παρουσιαστεί ευκαιρία για συμφέρουσα πώληση του αντικειμένου, να ζητήσει από το δικαστήριο την άδεια να το πουλήσει .

Με άδεια της Αστυνομίας

Τα νόμιμα ενεχυροδανειστήρια, εφ' όσον πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις, παίρνουν άδεια λειτουργίας από την Αστυνομία. Ενώ στην περίπτωση της πώλησης του αντικειμένου τα πράγματα είναι ξεκάθαρα, σε ό,τι αφορά την ενεχυρίαση η κατάσταση περιπλέκεται - αφού δεν υπάρχει σαφές ρυθμιστικό νομικό πλαίσιο. Οποιος έχει άμεση ανάγκη χρημάτων πάει στο ενεχυροδανειστήριο και, εναποθέτοντας κάποιο αντικείμενο, παίρνει μετρητά. Οταν επιστρέψει τα χρήματα - με συμφωνημένο τόκο που αγγίζει και το 20% σε πολλές περιπτώσεις- παραλαμβάνει το αντικείμενο που είχε δώσει. Υπογράφει βέβαια και πληρεξούσιο πώλησης, το οποίο έχει ισχύ αμέσως μετά την εκπνοή της χρονικής περιόδου για την αποπληρωμή του δανείου. Σύμφωνα με το άρθρο 1230 του Αστικού Κώδικα, που αναφέρεται στην «ευκαιρία για επωφελή πώληση», ο ενεχυροδανειστής και πριν από τη λήξη του χρέους έχει το δικαίωμα, αν του παρουσιαστεί ευκαιρία για συμφέρουσα πώληση του αντικειμένου, να ζητήσει από το δικαστήριο την άδεια να το πουλήσει .(Ελευθεροτυπία)

Τα ενεχυροδανειστήρια ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια σε κεντρικά σημεία της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης , κοντά σε σταθμούς του μετρό, αλλά και σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας. Αποτελούν την πιο «φρέσκια» μορφή δανεισμού. Με έγγραφο του υπουργού προστασίας του πολίτη Χρήστου Παπουτσή δόθηκε εντολή διενέργειας εντατικών ελέγχων από την Ε.Λ.Α.Σ. , ως απάντηση , σε σχετική ερώτηση στη Βουλή, για να διαπιστωθεί αν πληρούνται οι προϋποθέσεις λειτουργίας των ενεχυροδανειστηρίων .

Ευχές Χριστουγέννων

Χριστός ’γεννέθεν χαράν ’ς σον κόσμον, χα καλή ώρα, καλή σ’ ημέρα.
Χριστός γεννήθηκε, χαρά στον κόσμο, να καλή ώρα, καλή σου ημέρα.
Χα καλόν παιδίν οψέ ’γεννέθεν, οψέ ’γεννέθεν, ουρανοστάθεν.
Να καλό παιδί χθες γεννήθηκε, χθες γεννήθηκε, ουρανοστάθηκε.
Τον εγέννεσεν η Παναΐα, τον ενέστεσεν (Αϊ Παρθένος-δις).
Τον γέννησε η Παναγία, τον ανέστησε η Αγία Παρθένα.
Εκαβάλκεψεν χρυσόν πουλάριν κι εκατήβεν ’ς σο σταυροδρόμιν
Καβάλησε χρυσό πουλάρι και κατέβηκε στο σταυροδρόμι
Έρπαξαν Ατον οι χίλ’ Εβραίοι, οι χίλ’ Εβραίοι και μύρ’(ιοι) Εβραίοι.
Τον άρπαξαν οι χίλιοι Εβραίοι, οι χίλιοι Εβραίοι και μύριοι Εβραίοι.
Ας ακρεντικά κι ας σην καρδίαν αίμαν έσταξεν, χολή ’κ’ εφάνθεν.
Απ’ τα άκρα κι απ’ την καρδιά αίμα έσταξε, θυμός δεν φάνηκε.
Ούμπαν έσταξεν, και μύρος έτον, μύρος έτον και μυρωδία.
Όπου έσταξε ήταν μύρο, ήταν μύρο και ευωδία.
Εμυρίστεν ατο ο κόσμος όλεν, για μυρίστ’ ατο κι εσύ αφέντα.
Το μύρισε ο κόσμος όλος, μύρισέ το κι εσύ αφέντη.
Συ αφέντα, καλέ μ’ αφέντα.
Εσύ αφέντη, καλέ μου αφέντη.
Έρθαν τη Χριστού τα παλικάρα και θημίζ’νε τον νοικοκύρην,
Ήρθαν του Χριστού τα παλικάρια και ψάλλουν στον νοικοκύρη,
Νοικοκύρη μ’ και βασιλέα.
Νοικοκύρη μου και βασιλιά.
Δέβα ’ς σο ταρέζ’ κι έλα ’ς σην πόρταν, δος μας ούβας και λεφτοκάρα
Πήγαινε στο ράφι κι έλα στην πόρτα, δώσε μας χουρμάδες και φουντούκια
Κι αν ανοί’εις μας, χαράν ’ς σην πόρτα σ’.
Κι αν μας ανοίξεις, χαρά στην πόρτα σου.
(Καλά Χριστούγεννα και σ’ έτη πολλά)

Ο Σύλλογος Βορειοελλαδιτών Σύρου και αθλητικό σωματείο << Ο Μέγας Αλέξανδρος >>

σας προσκαλεί

στην εκδήλωση με θέμα <<Η άνοιξη των λαών της Μικράς Ασίας>> με ομιλητή τον πολιτικό επιστήμονα, κοινωνιολόγο και συγγραφέα Μιχάλη Χαραλαμπίδη,

στο Πνευματικό Κέντρο της Ερμούπολης,

την Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2012 στις 19.30.

Θ΄ακολουθήσει η παρουσίαση του βιβλίου του συγγραφέα

<<Το Μικρά Ασία ενώνει – Το Τουρκία εκβαρβαρίζει>>.

6ος Κύκλος σεμιναρίων ποντιακών χορών

Το φιλόξενο μαγαζί του Βασίλη Σαιπά (Gril) στην Ερμούπολη επέλεξε ο Σύλλογος Βορειοελλαδιτών Σύρου να πραγματοποιήσει τα τελευταία μαθήματα ποντιακών χορών (για τη φετεινή χρονιά) την Τρίτη 13 Δεκεμβρίου...Με διάθεση εορταστική , κόντρα στη μιζέρια, οικονομική και συναισθηματική. ΄΄Μπορεί τα οικονομικά δεδομένα ν΄αλλάζουν συνεχώς για όλους. Αυτό που δεν αλλάζει είναι η κληρονομιά , η ταυτότητά μας...΄΄(ο Robin Williams για την Ελλάδα).

 

Εθιμα του δωδεκαημέρου στον Πόντο

Από την Έλσα Γαλανίδου-Μπαλφούσια

Ο Χειµώνας που σε διάφορα µέρη τοu Πόντου λέγεται ο Χειµός ή Χειµωγκός περιλαμβάνει τους µήνες Δεκέµβριο = Χριστιαννάρτς, Ιανουάριο=Καλαντάρτς , Φεβρουάριο = Κούντουρο. Στον Πόντο ο χειµώνας ήταν πολύ βαρύς, σταµατούσαν οι εξωτερικές δουλειές, γύριζαν οι ξενιτεµένοι. Τα βράδια συνήθως τα περνούσαν σε σπίτια, κάνοντας τα νυχτέρια ή βέγγερες, που στον Πόντο λεγόντουσαν Παρακάθια.

Μα πιο πολύ περίµεναν τα Καλαντόφωτα για να κάνουν τα διάφορα µυστήρια, βαφτίσια, αρραβώνες,γάµους και άλλες γιορτές, γιατί τότε ήσαν όλοι µαζεµένοι στο χωριό και ερχόντουσαν οι ξενιτεµένοι. Καλαντόφωτα οι πρόγονοί µας έλεγαν τις γιορτές από τα Χριστούγεννα µέχρι την ηµέρα των Φώτων, ή και Δωδεκαήµερο. Με µεγάλη χαρά θα ετοιµαζόντουσαν να δεχτούν τη γέννηση του Θεανθρώπου. Την Παραµονή των Χριστουγέννων σταµατούσαν κάθε εξωτερική δουλειά και θα συµπλήρωναν τις ετοιµασίες για τη µεγάλη γιορτή. Και τραγουδούσαν...«Τα Χριστούγεννα όλοι φορούν τα γιορτινά τους και σφάζουν τα κοκόρια».

Τη µέρα αυτή θα έβαζαν στο τζάκι το Χριστό κουρ', που ήταν αλλού από µηλιά αλλού από αχλαδιά, αυτό ήταν ένα κούτσουρο κοµµένο ειδικά για τα Χριστούγεννα και θα άναβε στο τζάκι συνέχεια και τις τρεις µέρες των Χριστουγέννων, που τις έλεγαν, τα Χριστουήµερα. Την Παραµονή το απόγευµα τα παιδιά θα έλεγαν τα κάλαντα και οι νοικοκύρηδες θα τα φίλευαν µε διάφορα καλούδια (δώρα). Τα χαράµατα θα χτύπαγε η καµπάνα και θα πήγαιναν όλοι στην εκκλησία. Η απόλυση γινότανε µε την ανατολή του ήλιου και η ηµέρα ήταν αφιερωµένη στους ανθρώπους του σπιτιού, στην οικογένεια.

Όσο για το Χριστουγεννιάτικο δέντρο, στον Πόντο και µάλιστα στην Αργυρούπολη και στα περίχωρά της, αλλά και αλλού, από την Παραµονή των Χριστουγέννων κρεµούσαν στο εικονοστάσι σταυρωτά κλαδιά φουντουκιάς ή καρυδιάς ή µόνο καρπούς. Αλλού το δέντρο ήταν από πεύκο ή έλατο και το στόλιζαν εκτός από νωπούς καρπούς και µε κλαδάκια ελιάς στα φύλλα της οποίας σφήνωναν«λεφτοκάρι» = φουντούκια. Αλλού έβαζαν «τσιµσίρ» = πυξάρι (είναι αειθαλής θάµνος).

Και ερχόταν ο Ιανουάριος = Καλαντάρτς, θα έκαναν πάλι τις ίδιες ετοιµασιες, όπως την Παραµονή των Χριστουγέννων. Στο τζάκι τώρα θα έβαζαν ένα κούτσουρο, ειδικά κοµµένο γι' αυτή τη µέρα, που το έλεγαν το Καλαντοκούρ' που ήταν ή από µηλιά ή αχλαδιά (ανάλογα µε το χωριό).

Το Γενάρη γινόντουσαν οι περισσότεροι γάµοι, γιατί τότε γύριζαν οι νέοι από την ξενιτιά και παράγγελναν στις αγαπηµένες τους να τους περιµένουν...Καλαντάρτς και νέον' έτος / κόρ' θα παίρωσε οφέτος.

Και τώρα όπως και τα Χριστούγεννα τα παιδιά θα γύριζαν στα σπίτια και θα έλεγαν τα κάλαντα. (Τα κάλαντα τα έλεγαν και οι µεγάλοι, αλλά τα έσοδα τα έδιναν για τη λειτουργία των Σχολείων). Σε µερικά χωριά την Παραµονή της Πρωτοχρονιάς τα παιδιά καβαλώντας κλαδιά από µηλιά έµπαιναν θριαµβευτικά στο σπίτι φωνάζοντας...«Χριστούγεννα και κάλαντα και Φώτα και καλός καιρός και καλοχρονία και καλοκαρπία και να ζουν ο πατέρας και η µητέρα και όλοι οι σπιτιανοί» και ο νοικοκύρης τους έδινε φιλοδώρηµα.

Αλλού ευχόντουσαν στο νοικοκύρη να αποκτήσει αρσενικά παιδιά και θηλυκά µοσχάρια. Στο Μεσοχάλδιο την Παραµονή τα παιδιά λέγοντας τα κάλαντα κρατούσαν στα χέρια τους από ένα µήλο ή πορτοκάλι, πάνω στο οποίο οι άνδρες κάρφωναν ένα νόµισµα, καθώς τα πρότειναν εκείνα έλεγαν...«Κάλαντα και καλός καιρός, τα πάντα και του χρόνου».

Στην Τραπεζούντα τα παιδιά έλεγαν τα κάλαντα κρατώντας πολύχρωµα φανάρια , τα συµβολικά χαρτοκάραβα και έψελναν...«Αρχήµηνιά, κι αρχή χρονιά, κι αρχή καλός µας χρόνος». Σε άλλα µέρη την Παραµονή της Πρωτοχρονιάς ο αρχηγός της οικογένειας, άντρας ή γυναίκα «εκαλαντίαζεν τ' οσπίτ'» σκορπίζοντας δηλαδή διάφορους καρπούς µέσα στο σπίτι και λέγοντας...«Άµον το ρούζ'νε αούτα τα καλά, αετσ' πα να ρούζ'νε απές΄ σ΄οσπίτ΄ ν΄εµουν τ΄ευλοϊας και τα καλοσύνας».

Επίσης γυναίκες πήγαιναν δώρα στη βρύση του χωριού ή στο ποτάµι για να πάρουν το καλαντόνερο. Πήγαιναν και γύριζαν αµίλητες και µε αυτό ράντιζαν το σπίτι και έπιναν και λίγο, για να έρθει η ευλογία στο σπίτι . Την παραµονή το βράδυ της Πρωτοχρονιάς στα σπίτια ήταν συγκεντρωµένα όλα τα µέλη της οικογένειας ή και συγγενικά ή και φιλικά πρόσωπα. Το τραπέζι το έστρωνε η νύφη, κι αν δεν υπήρχε, η πρωτοκόρη και ο αρχηγός της οικογένειας έδινε φιλοδώρηµα.

Τα µεσάνυχτα ο αρχηγός της οικογένειας έπαιρνε καρύδια, αλλού φουντούκια και ρίχνοντας στις τέσσερις γωνίες του σπιτιού έλεγε... «Ευτυχισµένο το Νέο Έτος! Εδέβεν η κακοχρονία και έρθεν η καλοχρονία». Στη συνέχεια έκοβε την πίτα που είχε µέσα ένα νόµισµα, αφού τη σταύρωνε τρεις φορές µε το µαχαίρι, το πρώτο κοµµάτι το αφιέρωνε στον πολιούχο Άγιο της ενορίας και το έβαζε στο εικονοστάσι. Αλλού έλεγαν: «Κάλαντα καλός καιρός, τα πάντα και του χρόνου». Το τραπέζι µετά το δείπνο έπρεπε να µείνει «Κουρεµένον» δηλαδή στρωµένο «ίδια να έλθουν να τρων απ΄εµάς καλλίον που είναι» δηλαδή οι µάγισσες για να µη βλάψουν το σπίτι. Σε άλλα µέρη έβαζαν στη στέγη του σπιτιού ένα δίσκο µε φαγητά για να φάνε οι «µάισσες» «οι απ' εµάς καλοί».

Την 1η Ιανουαρίου όπως και την 1η Σεπτεµβρίου δεν επιτρεπόταν σε κανένα η είσοδος στο σπίτι, προτού µπει ο παπάς για να κάνει αγιασµό. Αυτές τις µέρες δεν έδιναν φωτιά έξω από το σπίτι, τα κορίτσια ψαλλίδιζαν τις άκρες των µαλλιών τους για να αυξηθούν περισσότερο. Ακόµη πίστευαν ότι την Πρωτοχρονιά δεν έπρεπε κανείς να κλαίει, γιατί θα έκλαιγε όλη τη χρονιά. Ένα άλλο έθιµο, που ήταν πολύ αγαπητό στον Πόντο, συνδεδεµένο µε το Δωδεκαήµερο και ιδιαίτερα µε την Πρωτοχρονιά, ήταν «οι Μωµόγεραι» .Τα Μωµόγερα άρχιζαν την Πρωτοχρονιά και παρατείνονταν περιοδικώς µέχρι των Απόκρεω.

Στη διάρκεια του Δωδεκαηµέρου εκτός από τους Μωµόγερους εµφανίζονταν και τα Πιζήαλα δηλαδή οι καλικάτζαροι. Και το Δωδεκαήµερο έκλεινε µε τα Φώτα ή Θεοφάνεια, που είναι µια από τις πιο λαµπρές γιορτές της χριστιανοσύνης. Στον Πόντο, όταν επρόκειτο να δηλώσουν κάποιοι γνωστά πράγµατα, τους απαντούσαν: «Σ' έµπαν είναι τα κάλαντα και σ' εξ (6) τα Φώτα» δηλαδή στην είσοδο του Γενάρη είναι η Πρωτοχρονιά και στις έξι τα Θεοφάνεια. Τα ήθη αυτά και τα έθιµα των Ελλήνων του Πόντου τα παρατήρησαν και τα µελέτησαν πολλοί επιστήµονες, αποδεικνύοντας έτσι τη συνέχεια της παράδοσης από τα παλιά χρόνια στο Βυζάντιο και από το Βυζάντιο στους Πόντιους. Οι Έλληνες του Πόντου διασκέδαζαν λοιπόν διατηρώντας τα πανάρχαια ήθη και έθιµα των προγόνων µας, που πίστευαν ότι « Βίος ανεόρταστος, µακρά οδός απανδόκευτος» Δηλαδή ζωή χωρίς γιορτές είναι µεγάλος δρόµος χωρίς πανδοχείο.

Ο Σύλλογος Βορειοελλαδιτών Σύρου και αθλητικό σωματείο

<<Ο Μέγας Αλέξανδρος>>

                                     

σας εύχεται

Καλά Χριστούγεννα

Χρόνια πολλά και πάντα και του χρόνου

 

Ευτυχισμένος που έκανε το ταξίδι του Οδυσσέα

΄΄Και παρουσιάζεται μπροστά μου , πάλι το φάντασμα του Οδυσσέα,

με μάτια κοκκινισμένα από του κυμμάτου την αρμύρα,

κι από το μεστωμένο πόθο να ξαναδεί τον καπνό που

βγαίνει από τη ζεστασιά του σπιτιού του και το

σκυλί του που γέρασε προσμένοντας στη θύρα....΄΄

Γιώργος Σεφέρης ΄΄Πάνω σ΄ ένα ξένο στίχο΄΄

 

 

 

Το στίχο του Σεφέρη επέλεξε για τον τίτλο του βιβλίου της η Μαριάννα Κορομηλά ΄΄Ευτυχισμένος που έκανε το ταξίδι του Οδυσσέα΄΄ . Και παρ΄ όλο που το βιβλίο πρωτοεκδόθηκε το 1988 (σήμερα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ) , ήρθε σε μένα σαν δώρο , την πιο κατάλληλη στιγμή . Η φράση της Μαριάννας Κορομηλά ΄΄όταν τον είδα να στέκει στο κεφαλόσκαλο για να με υποδεχτεί, όλη η Θράκη και όλη η Μαύρη Θάλασσα στεκότανε μπροστά μου΄΄, μου έδειξαν γι΄ άλλη μια φορά πως οι πρόγονοί μας , φωτεινοί φάροι , μας δείχνουν το δρόμο ...

Ο Γιάνκος Δανιηλόπουλος γεννήθηκε το 1899 σ' ένα χωριό της Ανατολικής Θράκης, στα σύνορα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με τη Βουλγαρία. Έχοντας άλλα 11 αδέλφια, με πατέρα προύχοντα του τόπου, πέρασε ευτυχισμένα παιδικά χρόνια. Το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων βρίσκει το χωριό του να έχει δοθεί στη Βουλγαρία. Οι περιπέτειες αρχίζουν. Θα γίνει εφτά φορές πρόσφυγας, θ' αλλάξει ποικίλα επαγγέλματα, θα ζήσει μέσα σε πλούτη και ωραία ζωή, θα γνωρίσει πολέμους και διωγμούς, τα χάνει όλα μα ξαναρχίζει απ' την αρχή . Τέλος θα καταλήξει σε μια γωνιά της Αττικής, ξεριζωμένος για πάντα από το Μαυροθαλασσίτικο τοπίο. Το 1950 εγκαταλείποντας πια τη Μαύρη Θάλασσα, έφθασε με τη γυναίκα του και δυο μικρά παιδιά στον ρουμανοπροσφυγικό καταυλισμό του Λαυρίου. Πριν πεθάνει, το 1987, έγραψε το ιστορικό της ζωής του. Η μικρότερη κόρη του, Ντέπη Αθανασίου, τακτοποίησε το υλικό και το εξέδωσε σε 200 αντίτυπα. Ένα απ' αυτά έφθασε στα χέρια της Μαριάννας Κορομηλά. Η εξαίρετη ιστορικός, ερευνήτρια και συγγραφέας το αξιοποίησε με τον καλύτερο τρόπο και μας έδωσε το υπέροχο αυτό βιβλίο.

 

΄΄Το βιβλίο είναι ένα ταξίδι και μια βιογραφία΄΄, γράφει η συγγραφέας για το βιβλίο της... Αρχίζει με την περιγραφή του χώρου μέσα στον οποίο κινήθηκε ο ήρωάς της και, παρακολουθώντας τη ζωή του, περιγράφει το τέλος του ταξιδιού στο δυτικό, το βόρειο και τον ανατολικό Εύξεινο Πόντο.Ο ήρωας ανήκει στην τελευταία γενιά των Ελλήνων του Εύξεινου Πόντου. Η ιστορία είναι πέρα για πέρα αληθινή . Όμως, όπως κάθε βιβλίο, έτσι κι αυτό έχει τη δική του ιστορία και εξελίσσεται μαζί του...

«…Στα πενηνταένα του χρόνια, πρόσφυγας για έβδομη φορά, ο θεληματικός Θρακιώτης έμπορος , Θρακιώτης ως το κόκκαλο και Μαυροθαλασσίτης ως το μεδούλι, δεν μπορούσε να συμμεριστεί τις ανησυχίες του φίλου του. Είχε χάσει, παιδί ακόμα, την πατρίδα του και την περιουσία του. Είχε αλλάξει δύο υπηκοότητες και δεκατρία επαγγέλματα. Είχε ζήσει τη θύελλα της ρωσικής Επανάστασης, είχε επιζήσει δύο αυτοκρατοριών που κατέρρευσαν, δύο παγκοσμίων πολέμων κι ενός κομμουνιστικού καθεστώτος. Οι δυσκολίες δεν τον τρόμαζαν. Δεν τον τρόμαξαν ποτέ. Είχε εμπιστοσύνη στα χέρια του, στο μυαλό του, στην πείρα του. Μόνο για τα παιδιά και τη γυναίκα του ανησυχούσε, γι’ αυτό και δεν είπε τίποτα στην Ελένη…»

Ο μεγάλος φιλλέληνας Patrick Leigh Fermor , που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή, γράφει για το βιβλίο.....΄΄Ο ήρωας του βιβλίου Γιάνκος Δανιηλόπουλος, ο οποίος πέθανε το 1987, αποτελεί το αρχέτυπο του εμπόρου της Μαύρης Θάλασσας...Περιουσίες χτίζονται, αυξάνονται, καταρρέουν και χτίζονται από την αρχή πάνω στα ερείπια. Πόλεμοι βρυχώνται , επαναστάσεις ξεσπούν . Βλέπει κανείς μεθυσμένους Κοζάκους και εκτελεστικά αποσπάσματα Μπολσεβίκων αλλά και την επιδίωξη της ευχάριστης ζωής μέσα στα art deco μεγαλεία της Κωνστάνζας και του Βουκουρεστίου, έπονται η γερμανική κατοχή και η κομμουνιστική καταπίεση, κίνδυνοι ελοχεύουν σε κάθε βήμα και όλα είναι ρευστά και εφήμερα, με εξαίρεση τους δεσμούς της συγγένειας, το πάθος για το εμπόριο και το ασίγαστο κέφι...΄΄.

Με αφορμή το βιβλίο της Μαριάννας Κορομηλά η ψυχολόγος Λουίζα Βογιατζή (περιοδικό VITA) γράφει για την οικονομική κρίση και καταστροφολογία...

΄΄Η οικονομική κρίση είναι εδώ. Ή τουλάχιστον έτσι προσπαθούν να μας πουν οι πάντες γύρω μας. Μοιάζει περισσότερο με «φάντασμα» παρά με κάτι που έχει συγκεκριμένη μορφή, ακόμη τουλάχιστον. Παρόλα αυτά, αυτή η βαριά και γεμάτη ανησυχίες ατμόσφαιρα που επικρατεί, σε συνδυασμό με την ούτως ή άλλως υπαρκτή οικονομική στενότητα των τελευταίων ετών δεν μας αφήνει ανεπηρέαστους. Πώς αντιδρούμε και με τι εφόδια τα αντιμετωπίζουμε όλα αυτά;

Οι φόβοι που γεννά μια τέτοια αόριστη απειλή όπως αυτή της επερχόμενης οικονομικής κρίσης είναι σχεδόν υπαρξιακής φύσεως, με την έννοια ότι δεν αισθανόμαστε να απειλείται κάτι συγκεκριμένο στη ζωή μας αλλά ότι διατρέχει κίνδυνο ολόκληρη η βάση πάνω στην οποία έχουμε στήσει τη ζωή μας. Τι θα γίνει με τη δουλειά μου; Με τη δουλειά του συντρόφου μου; Τι θα αλλάξει για τα παιδιά μας; Τι θα γίνει μετά; Πόσο θα χρειαστεί να περιορίσουμε τα έξοδα που κάναμε ως τώρα; Είναι και οι άλλοι στην ίδια θέση μ’ εμάς; Θα είναι και για άλλους το ίδιο; Θα πίστευε κανείς ότι οι φόβοι αυτοί απασχολούν μόνο ανθρώπους που πραγματικά έχουν λόγους να ανησυχούν π. χ. για το σπίτι τους, για τις σπουδές των παιδιών τους,για την εκπλήρωση ζωτικών, καθημερινών αναγκών, όμως μάλλον δεν είναι έτσι. Φτωχοί, λιγότερο ή περισσότερο πλούσιοι αλλά και απένταροι οι άνθρωποι φοβούνται μη χάσουν αυτά –τα λίγα ή πάρα πολλά- που έχουν, όταν υπάρχει διάχυτη αγωνία και απαισιοδοξία.

Το παράδειγμα της οικογένειας Δανιηλόπουλου , με τη θαρραλέα και ενεργητική στάση απέναντι σε δυσκολίες και (βαριά) οικονομικά χτυπήματα αφηγείται την - πραγματική - ιστορία μιας οικογένειας Ελλήνων, εμπόρων από τη Μαύρη Θάλασσα, τις περιπέτειες, τις αλλεπάλληλες οικονομικές καταστροφές και τα καινούργια ξεκινήματα μέχρι τη στιγμή που έφτασαν, πρόσφυγες, το 1950 στο λιμάνι του Λαυρίου για να ξεκινήσουν για πολλοστή φορά, στα 50 τους χρόνια και με δύο μικρά παιδιά τη ζωή τους απ’ την αρχή...

Οι εποχές έχουν αλλάξει, θα πει κανείς, οι άνθρωποι ήταν αλλιώς μαθημένοι. Κι όμως, ήταν άνθρωποι μάλλον «καλομαθημένοι». Προέρχονταν από οικογένειες με οικονομική ευμάρεια την οποία έχασαν πολλές φορές, λόγω πολιτικοκοινωνικών αλλαγών – μέχρι τελευταίας δεκάρας. Πράγματι όμως, είμαστε αλλιώς μαθημένοι. Έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε τα πράγματα δεδομένα. Ζούμε εδώ και αρκετές δεκαετίες μια κατάσταση σχετικής σταθερότητας, χωρίς πολέμους, εξεγέρσεις, διωγμούς στη γειτονιά μας. Μας είναι πολύ δύσκολο να φανταστούμε ότι μπορεί να αλλάξουν, έστω και λίγο, τα δεδομένα της ζωής μας. Έχουμε μεγαλώσει θεωρώντας την σιγουριά και την ασφάλεια ύψιστο αγαθό και αυτονόητο και παραλύουμε στην ιδέα ότι μπορεί να μην είναι έτσι τα πράγματα.

Είναι ίσως η πρώτη φορά που κάτι που δεν ελέγχουμε εμείς μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη ζωή μας. Δεν μπορούμε εύκολα να ενστερνιστούμε τις συμβουλές κάποιων σοφολογιότατων να δούμε την κρίση σαν ευκαιρία για αλλαγή, για εξέλιξη ή για να εκτιμήσουμε περισσότερο αυτά που έχουμε, την υγεία, τους φίλους, τη δουλειά κλπ κλπ. Γίνεται να μην ανησυχούμε; Ίσως να μη γίνεται. Όποιος ανησυχεί είναι σε επιφυλακή. Προετοιμάζεται για να αντιδράσει έγκαιρα και σωστά. Πιο συχνά όμως ο φόβος μας παραλύει και δεν μας αφήνει καν να αντιδράσουμε. Όλα μοιάζουν ακατόρθωτα και το μέλλον αβέβαιο. Αυτό που ξέρουμε αλλάζει και η αλλαγή τρομάζει. Τουλάχιστον στην αρχή, γιατί δεν ξέρουμε πού θα μας βγάλει και πώς. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να πάρουμε θάρρος από ανθρώπους που τα κατάφεραν, όπως ο Μαυροθαλασσίτης έμπορος του βιβλίου ή άνθρωποι με παρόμοιες ιστορίες που μπορεί να υπάρχουν και μέσα στην ίδια μας την οικογένεια, ανάμεσα στους γνωστούς μας. Χωρίς να αφήσουμε τον θαυμασμό να μας αποθαρρύνει λέγοντας :εγώ ποτέ δεν θα είχα τόσο θάρρος όπως αυτοί...

Μπορούμε να πάρουμε κουράγιο από την ίδια μας τη ζωή αν σκεφτούμε πόσες φορές στο παρελθόν φοβηθήκαμε τις αλλαγές που επρόκειτο να έρθουν και πόσες φορές τελικά συνεχίσαμε χωρίς να έρθει το τέλος και η καταστροφή. Πόσες φορές οι φόβοι μας αποδείχτηκαν εντελώς ανεδαφικοί, όχι γιατί τα πράγματα ήταν τελικά ρόδινα αλλά γιατί οι δυσκολίες που προέκυψαν δεν ήταν αυτές για τις οποίες νομίζαμε ότι προετοιμάζαμε τον εαυτό μας. Εντέλει χρειάζεται να ενεργοποιήσουμε και να ενισχύσουμε την εμπιστοσύνη στον εαυτό μας και την ικανότητα μας να αντιμετωπίζουμε δύσκολες καταστάσεις. Όχι γιατί υπάρχει κάποια ψυχολογική θεωρία που λέει ότι «πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας» αλλά γιατί απλούστατα αυτή είναι η φυσική τάση του κάθε ανθρώπου: να προχωράει, να φοβάται, να κάμπτεται, να συνεχίζει, να εφευρίσκει τρόπους, να ανακαλύπτει δυνατότητες, να αναπτύσσει ικανότητες, να αγωνιά, να στρέφεται προς άλλους για βοήθεια, να επανεξετάζει, να βρίσκει λύσεις, να απογοητεύεται, να ανοίγει δρόμους, να ελπίζει...

Ασφαλώς δεν αντιδρούν όλοι οι άνθρωποι με τον ίδιο τρόπο μπροστά σε μια επερχόμενη οικονομική κρίση. Η ηλικία π. χ. είναι ένας παράγοντας που διαφοροποιεί τις ανησυχίες: οι πολύ νέοι φοβούνται ότι δεν θα βρίσκουν δουλειά, οι μεσήλικες ότι θα χρειαστεί να χαμηλώσουν το επίπεδο ζωής που έχουν συνηθίσει, οι πιο ηλικιωμένοι αγωνιούν αν θα μπορέσουν να πάρουν την σύνταξη τους. Διαφέρουν όμως ανάλογα και με το τι συμβολίζει το χρήμα για τον καθένα (κάτι που συνήθως δεν μας είναι συνειδητό.) Για κάποιους είναι ένα μέσο αποδοχής και καταξίωσης στα μάτια των άλλων οπότε μια πιθανή μείωση εισοδημάτων βαραίνει σαν προσωπική αποτυχία. Μεγάλη αγωνία μπορεί να προκαλεί η οικονομική κρίση σε όσους έχουν μεγαλώσει σε οικογένειες με οικονομικές ανασφάλειες και εντάσεις. Για άλλους η απώλεια χρήματος ξυπνάει φόβους αρχαικούς, που ισοδυναμούν, σύμφωνα με τον Φρόυντ, με τον φόβο της απώλειας ενός κομματιού του εαυτού τους. Ο καθένας δέχεται τις αόριστες ειδήσεις για την οικονομική κρίση ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του με λιγότερη ή περισσότερη ταραχή . Όσο πιο αγχώδης και ανασφαλής είναι ένας άνθρωπος απέναντι στις αλλαγές, τόσο περισσότερο δυσκολεύεται να δεχτεί ότι μπορεί να μην έχει τον έλεγχο, ότι μπορεί κάτι έξω απ’ αυτόν να αλλάξει τα δεδομένα της ζωής του. Αυτό όμως δεν ισχύει μόνο για την οικονομική κρίση αλλά και για οποιαδήποτε προοπτική αλλαγής, απώλειας, αποσταθεροποίησης, ανατροπής. Καταστάσεις που η ζωή, είτε μας αρέσει είτε όχι, μας επιφυλάσσει πολλές΄΄.

Το αγόρι που νίκησε τα τανκ - Ενα μνημόσυνο σ΄ αυτούς που έπεσαν για την ελευθερία

΄΄Βεβαίως
είχε βεβαρυμένο παρελθόν ο Διομήδης

Πέντε χρονών στους ώμους του πατέρα του
φώναζε για λευτεριά στην Κύπρο
δέκα χρονών ξυπόλυτος
με μια φέτα ψωμί στην τσέπη
βάδιζε στην πορεία της ειρήνης
στα δώδεκα ζητούσε δημοκρατία

Στα δέκα επτά
μ' ένα πλακάτ στο χέρι
ψωμί- παιδεία-ελευθερία΄΄

Ποιητής Δημήτρης Ραβανή-Ρέντη

 

O Διομήδης Κομνηνός (1956-1973) θεωρείται ότι είναι ένα από τα πρώτα θύματα της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Η καταγωγή του ήταν από την Κύπρο. Διέμενε στην οδό Λευκάδος 7 στην Αθήνα. Τη νύχτα της 16ης Νοεμβρίου 1973, αστυνομικές δυνάμεις ήρθαν αντιμέτωπες με εκατοντάδες διαδηλωτών που είχαν συγκεντρωθεί εντός και εκτός του προαυλίου του Πολυτεχνείου στην οδό Πατησίων. Ο Κομνηνός ήταν μαθητής λυκείου μέσα στο Πολυτεχνείο, μόλις 17 ετών . Αργότερα ενώθηκε με άλλους μαθητές και φοιτητές στη γωνία 3ης Σεπτεμβρίου, Μάρνη και Αβέρωφ, μεταφέροντας τραυματίες. Τραυματίστηκε και ο ίδιος θανάσιμα στην καρδιά από πυρά που έριξαν, σκοπεύοντάς τον από απόσταση 10 μέτρων άνδρες της φρουράς του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Μεταφέρθηκε από διαδηλωτές και τον γιατρό Αντώνη Κοντόπουλο στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ.και από εκεί, νεκρός πλέον, στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών (μετέπειτα Γενικό Κρατικό).

 Ο Albert Coerant παρασημοφορείται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας

Από τον ηρωικό θάνατο του Διομήδη Κομνηνού , είναι εμπνευσμένη η ιστορία ΄΄Το αγόρι που νίκησε τα τανκ΄΄, που έγραψε ο δημοσιογράφος ALBERT COERANT , ο οποίος εργαζόταν κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας , σαν ανταποκριτής για τη δανέζικη και βελγική TV . Το Νοέμβριο του 1973 ο Διομήδης Κομνηνός μπήκε στο Πολυτεχνείο για να αγωνιστεί για την απελευθέρωση της χώρας. Δε θα επέστρεφε σπίτι του πότε.

ΤΟ ΑΓΟΡΙ ΠΟΥ ΝΙΚΗΣΕ ΤΑ ΤΑΝΚ

(μετάφραση: Έφη Γιαννακοπούλου)

<<Τα στρατόπεδα-φυλακές του φρικτού τόπου εξορίας στη Γυάρο άνοιξαν ξανά. Οι συλλήψεις και τα βασανιστήρια ήταν πιο συχνά από ποτέ! Ο Παπαδόπουλος κρατούσε τα προσχήματα και πάντα υποκρινόταν ότι τα δημοκρατικά δικαιώματα έχουν ανασταλεί προσωρινά μέχρι να αποκατασταθεί η τάξη στην Ελλάδα. Αντίθετα ο Ιωαννίδης δρούσε ανοιχτά και ποτέ δεν έκρυβε τις άσχημες προθέσεις του. Η περιβόητη Ε.Σ.Α. η στρατιωτική Αστυνομία, σκορπούσε τον τρόμο καθημερινά και φανερά στους δρόμους της Αθήνας και η σιωπή βασίλευε στους ανθρώπους, η νεκρική σιωπή όπως την αποκαλούσαν τότε.

Κατά τη διάρκεια των θλιβερών εβδομάδων μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου ένας επισκέπτης εμφανίστηκε στο γραφείο μου «Απλά λέγε με Γιάννη» είπε. «Άκουσα ότι έχετε αποσιωπήσει την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Σε παρακαλώ πες μου ό,τι έχεις δει». Καθώς ήταν ένας φιλικός έξυπνος άνθρωπος δέχτηκα να μιλήσω. Του διηγήθηκα κάποιες σκηνές απίστευτου θάρρους στις οποίες είχα γίνει μάρτυρας-σήμερα πασίγνωστες χάρη σε αναρίθμητα άρθρα εφημερίδων και ντοκιμαντέρ που προβάλλονται ανελλιπώς από την τηλεόραση. Ήμουν επίσης σε θέση να περιγράψω περιστατικά άγνωστα στην κοινή γνώμη.

Εντυπωσιάστηκε από την περιγραφήμου σχετικά με το ξενοδοχείο Ακρόπολη απέναντι από το Πολυτεχνείο εκείνη τη διάσημη μέρα. Άκουσε επίσης, πως έπρεπε να προφυλαχτώ από τις σφαίρες ελεύθερων σκοπευτών σε ένα κτίριο που ήταν γεμάτο όχι μόνο από φοιτητές αλλά επίσης και από μαθητές. Εντυπωσιάστηκε όταν άκουσε πως ο ίδιος ο διευθυντής του ξενοδοχείου πρόσφερε τα πιάτα με τα σάντουιτς και έλεγε «Δεν είναι καλό να μάχεσαι για τη χώρα σου με άδειο στομάχι». Άκουσε επίσης πως παρά τη βροχή από σφαίρες ένας φοιτητής διαδήλωνε απ’ έξω και χτυπήθηκε λίγα μέτρα μακρύτερα από την πόρτα του ξενοδοχείου.

Εξήγησα πως δύο μαθήτριες δε δίστασαν να τρέξουν έξω, όπως οι νοσοκόμες στο πεδίο της μάχης, σαν την Φλόρενς Νάιτινγκεϊλ , για να βοηθήσουν το αγόρι και να το μεταφέρουν στο ξενοδοχείο,όταν ένας αστυνομικός το άρπαξε από τα χέρια τους.Εξήγησα πως δύο μαθήτριες δε δίστασαν να τρέξουν έξω. Ακουσε προσεκτικά την ιστορία μιας Νορβηγίδας , μιας ανυποψίαστης τουρίστριας, που χτυπήθηκε από αδέσποτη σφαίρα στο λαιμό και πέθανε ξαπλωμένη μέσα στο ξενοδοχείο. Η κοπέλα πήγαινε να κάνει ένα τηλεφώνημα στους γονείς της από το κτίριο του Ο.Τ.Ε. λίγα μέτρα μακρύτερα στην οδό Πατησίων,για να τους πει για τις θαυμάσιες εμπειρίες που είχε από την Ελλάδα.

Δεν θα ξεχάσω την έκφρασή του όταν περιέγραψα το πώς οι φοιτητές καλούσαν απελπισμένα από τα μεγάφωνα για ιατρική βοήθεια και ασθενοφόρα. Τα ασθενοφόρα πράγματι έφθασαν με τις σειρήνες να ουρλιάζουν - όχι γεμάτα από γιατρούς ή νοσοκόμες , αλλά αιμοδιψείς αστυνομικούς , μερικούς μεταμφιεσμένους σε γιατρούς. Και μετά η πιο φρικτή σουρελιστική σκηνή απ΄ όλες που δε θα σβήσει ποτέ από το μυαλό μου. Τα τανκ - περισσότερα από είκοσι πέντε - έφθασαν σαν έπρεπε να κατακτήσουν ένα οχυρωμένο κάστρο και όχι ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα γεμάτο από παιδιά που φώναζαν για λευτεριά. Ηρθαν κυλώντας αργά, σχεδόν τα μεσάνυχτα. Ενα τεράστιο γκρίζο τέρας στάθηκε ακριβώς μπροστά στην πόρτα του Πολυτεχνείου.Από το άνοιγμα εμφανίστηκε ένας αξιωματικός με ένα όπλο στα χέρια.Οι φοιτητές ικέτευσαν το στρατό να μη χρησιμοποιήσει βία και να μην τους χτυπήσει. Ο αξιωματικός φώναξε από το τανκ ότι οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις δεν διαπραγματεύονται με αναρχικούς.Στο ξενοδοχείο Ακρόπολη τα παιδιά έκλαιγαν και πολλοί γονάτιζαν και προσεύχονταν στο Θεό να σταματήσει αυτή την τρέλα.

Ενα από τα πιο απίστευτα και ντροπιαστικά πράγματα ήταν, ότι την ίδια στιγμή που τα παιδιά της Ελλάδας ήταν έτοιμα να θυσιαστούν για την ελευθερία, στο ίδιο ξενοδοχείο , σε μικρή απόσταση από την επερχόμενη καταστροφή υπήρχε ένα δωμάτιο από καμιά διακοσαριά άτομα, κυρίως γυναίκες αλλά και κάποιους άνδρες που έπαιζαν χαρτιά τελείως αδιάφοροι για την αγωνιζόμενη και δοκιμαζόμενη νεολαία της χώρας.

Ο επισκέπτης μου είπε ότι ο γιος του ήταν ένας από τους νεαρούς του Πολυτεχνείου εκείνη την ημέρα, αλλά ήταν πολύ μετριόφρων για να μιλήσει γι’ αυτό. Ο άντρας μου ζήτησε την άδεια για να ξανάρθει. Κατά τη διάρκεια της επόμενης επίσκεψης είπε ότι αισθανόταν βαθιά συγκινημένος από τον ηρωισμό που επέδειξε η ελληνική νεολαία εκείνη την εποχή.

Θεωρούσε ότι τα περισσότερα παιδιά είναι κακομαθημένα σήμερα ακόμη και στις πιο φτωχές οικογένειες. Μου είπε υπέροχα ανέκδοτα και αστεία για να το αποδείξει. «Ήξερες, μου είπε, ότι ο Χριστός ήταν Έλληνας;». «Αλήθεια;» ρώτησα χωρίς να είναι απόλυτα σίγουρος ότι ήταν σοβαρός. «Ναι» μου απάντησε με ένα φαρδύ χαμόγελο στο πρόσωπο. «Αυτός πίστευε ότι η μητέρα του ήταν παρθένα και τον θεωρούσε Θεό. Κι όχι μόνο αυτά, ξεκίνησε να δουλεύει όταν ήταν τριάντα χρόνων». Και ανέφερε άλλη μια ιστορία σχετικά με τις -μερικές φορές -ανόητες φιλοδοξίες που έχουν οι Έλληνες γονείς για τα παιδιά τους.

Είχε κάποτε μια γειτόνισσα μητέρα δίδυμων αγοριών περίπου δύο ετών. Μια μέρα τη συνάντησε στο δρόμο και τη ρώτησε τι κάνει ένα από τα παιδιά της.» Ποιον εννοείς, το γιατρό ή το δικηγόρο;» ρώτησε η γυναίκα. Μια μέρα ο επισκέπτης μου άρχισε να μιλά για το δεκαεξάχρονο γιο του. Τον περιέγραφε σαν ένα σοβαρό παιδί ανυπομονούσε να ‘ρθει η μέρα που θα πήγαινε στο Πανεπιστήμιο, το περίφημο Πολυτεχνείο για να γίνει μηχανικός ή αρχιτέκτονας. «Ο Θεός με ευλόγησε δίνοντάς μου αυτό το παιδί», πρόσθεσε «είναι τόσο έξυπνο και επιμελές. Αλλά μη νομίζεις ότι είναι και καλόγερος» πρόσθεσε χαμογελώντας. «Αγαπάει τα κορίτσια και αυτές τον αγαπούν». Μου έδειξε τη φωτογραφία ενός όμορφου αγοριού. Από μέσα μου χαμογέλασα ακούγοντας τους επαίνους και σκέφτηκα ότι είναι ειρωνικό να ακούω άλλον έναν περήφανο Έλληνα γονιό.

Ο επισκέπτης μου συνέχιζε να έρχεται. Πάντα κουβαλούσε πακέτα, μια φορά παιχνίδια για τα φτωχά παιδάκια του φτωχοκομείου και μια άλλη φορά βιβλία με δερμάτινο εξώφυλλο για το γιο του. Συνήθιζε να μιλά για διάφορα θέματα, φαινόταν μορφωμένος αλλά η συζήτηση κατέληγε πάντα στο ίδιο σημείο -με επαίνους για τον πολυαγαπημένο του γιο. Μια μέρα η διάθεσή του φαινόταν διαφορετική και κοίταζε επίμονα έξω από το παράθυρο. Τότε έμενα δίπλα σε ένα νεκροταφείο. Ξαφνικά βγήκε από τη μελαγχολία του και αναφώνησε: Είμαι ευτυχισμένος που ο γιος μου έχει ολόκληρη τη ζωή μπροστά του, είναι τόσο νέος».

Αρκετές φορές τον ρώτησα γιατί δεν έφερνε το παιδί - θαύμα να το γνωρίσω. «Είναι πολύ απασχολημένος με το διάβασμα και το φλερτ με τα κορίτσια» ήταν η συνηθισμένη του απάντηση. Μετά από αρκετά συχνές επισκέψεις ο επισκέπτης μου χάθηκε για ένα δύο χρόνια. Άρχισε να μου λείπει. Αλλά ξαφνικά εμφανίστηκε πάλι. Αυτή τη φορά έλαμπε! Ο γιος του είχε περάσει τις εξετάσεις για το Πολυτεχνείο- με πολύ υψηλή βαθμολογία. Πάλι κουβάλαγε πακέτα και πακέτα και ένα αεροπορικό εισιτήριο στο όνομα του γιου του. Ο νεαρός θα έμενε με συγγενείς στην Αμερική το καλοκαίρι.

Έγινε κι ένα μεγάλο πάρτι με τουλάχιστον πενήντα αγόρια και κορίτσια-ο νεαρός ήταν πολύ δημοφιλής. Όταν έφυγε ο επισκέπτης μου πήγα σε ένα βιβλιοπωλείο για να βρω τον αριθμό του τηλεφώνου του. Σκέφτηκα ότι θα έπρεπε τουλάχιστον να αγοράσω ένα δώρο για το γιο του που τον ένιωθα σαν ένα φίλο που δε γνώρισα ποτέ.

Όταν χτύπησα το κουδούνι του σπιτιού του Γιάννη μου άνοιξε μια κυρία και τη ρώτησα αν ήταν η μητέρα του αγοριού. «Θέλω να σας συγχαρώ για τον εξαιρετικό γιο σας. Άκουσα ότι πέρασε από τους πρώτους στις εξετάσεις. Ο σύζυγός σας μου είπε ότι θα γίνει μηχανικός. Μπορώ να περάσω για να του δώσω ένα μικρό δώρο;». «Ο γιος μου, απάντησε με θλίψη στη φωνή, δε θα γίνει ποτέ μηχανικός και δε θα μπει ποτέ στο Πανεπιστήμιο, πέθανε πριν από τρία χρόνια». Μετά η φωνή της πνίγηκε σε ένα λυγμό, «Σκοτώθηκε από σφαίρα αστυνομικού στην πύλη του Πολυτεχνείου στις 17 Νοεμβρίου 1973>>.

΄΄... Η νέα γενιά με τ' άοπλα χέρια, έφτυσε κατά πρόσωπο τους αποσυνάγωγους, άναψε το δαυλό του ενθουσιασμού και άνοιξε το δρόμο να περάσουν οι αμάθητοι και διστακτικοί, το δρόμο που οδηγούσε στην Ελευθερία...΄΄ (Εισαγγελέας Ν. Γανώσης, κατά την αγόρευσή του στην πρώτη δίκη (1975) κατά των δικτατόρων για το αιματοκύλισμα της 17ης Νοέμβρη '73).